Ամենամեծ վտանգը․ 1in.am

1in.am լրատվականն անդրադարձել է հայաստանյան վերջին իրադարձություններին և հնարավոր զարգացումներին։ Հոդվածի հեղինակ Սարգիս Արծրունին գրում է․ «Թավշյա հեղափոխության առաջին երկու խնդիրները, կարծես թե, լուծված են` Սերժ Սարգսյանը հեռացավ և Նիկոլ Փաշինյանը, մեծ հավանականությամբ, վաղը կստանձնի վարչապետի պաշտոնը:

Համենայնդեպս, քիչ առաջ Նիկոլ Փաշինյանը Հանրապետության հրապարակում հայտարարեց, որ վաղը հավաքվելու են ոչ թե բողոքի, անհնազանդության գործողությունների, այլ համազգային տոնախմբության:

Կարելի՞ է այսքանով արձանագրել, որ թավշյա հեղափոխությունը հաղթանակ տարավ: Իհարկե` ոչ, որովհետ հեղափոխության հաղթանակը կապիտալացնելու համար անհրաժեշտ է կազմաքանդել օլիգոպոլ համակարգը, որը, չնայած ցնցումներին, շարունակում է գործել և ակնհայտորեն ձգտում է պահպանել իր դիրքերը: Դրա ապացույցը ՀՀԿ խմբակցության այսօրվա կոնսոլիդացված վարքագիծն էր Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպմանը: Օլիգոպոլ համակարգի հավակնությունները լեգիտիմացված են խորհրդարանական այսօրվա ստատուս-քվոյով և նույնքան ակնհայտ է, որ համակարգի կազմաքանդման բանալին ԱԺ ընտրություններն են:

Այս հարցում է, որ որոշակի մտահոգություններ են առաջանում, որովհետև Նիկոլ Փաշինյանի այսօր խորհրդարանում հնչեցրած պատասխաններից, օրինակ, այնքան էլ պարզ չէ, թե երբ են անցկացվելու խորհրդարանի արտահերթ ընտրությունները` չնայած այն հանգամանքին, որ քիչ առաջ ավարտված հանրահավաքում ՔՊ անդամ Արարատ Միրզոյանը արտահերթ ընտրությունների անցկացումը համարեց ժամանակավոր կառավարության չորս առաջնահերթություններից մեկը:

Եթե կուզեք, այս խնդիրն ամենասկզբունքայինն է թավշյա հեղափոխության օրակարգում, որովհետև դրանով է պայմանավորված, թե քաղաքական նոր տրամադրություններն ու ստատուս-քվոն երբ են փողոցից տեղափոխվելու քաղաքական, պետական ձևաչափեր` դառնալով ինստիտուցիոնալ նոր իրողություններ:

Մյուս կողմից` խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններն ավելի գլոբալ նշանակություն ունեն և ձևակերպելու են նոր Հայաստանի քաղաքական այցեքարտը` որակապես նոր հարթության վրա դնելով երկրի արտաքին և ներքին քաղաքականությունը:

ՀՀԿ-ն համեմատաբար հանգիստ զիջեց դիրքերը` թերևս, փորձելով կանխել առաջիկա ամիսներին արտահերթ ընտրությունների հեռանկարը: ՀՀԿ-ում հուսով են, որ ամիսների ընթացքում փողոցը կկորցնի իր ակտուալությունը և իրենք դրանից հետո կարող են վերականգնել իրենց կորսված դիրքերը` գործող խորհրդարանի կամ նույնիսկ` արտահերթ ընտրությունների միջոցով: Այլ խոսքով` ՀՀԿ-ն սպասում է հեղափոխական տրամադրությունների օբյեկտիվ անկմանը` Փաշինյանի վարչապետական իշխանությունը սիմվոլիկ դարձնելու նպատակով: Մոտավորապես այդպիսի վիճակում հայտնվեց Վրաստանում Միխեիլ Սաակաշվիլիի վերջին տարվա նախագահությունը, երբ խորհրդարանական ընտրություններում Իվանիշվիլիի կողմնակիցների հաղթանակից հետո նրա իշխանությունը տարածվում էր միայն իր գրասենյակի վրա:

Մյուս կողմից` խիստ ուշագրավ է Ռուսաստանի արձագանքը Հայաստանում ծավալվող հեղափոխությանը: Արտաքուստ Մոսկվայի արձագանքը չեզոք ու նույնիսկ բալանսավորված է, սակայն «շան գլուխը» թաքնված է Վլադիմիր Պուտինի և Արմեն Սարգսյանի հեռախոսազրույցի ժամանակ Ռուսաստանի նախագահի այն դիտարկման մեջ, թե ճգնաժամը կարող է հանգուցալուծվել 2017-ի, իր իսկ բնորոշմամբ, լեգիտիմ ընտրությունների արդյունքների հենքով:

Փոխվել է ընդամենը Մոսկվայի մարտավարությունը, որովհետև կառավարման այլ մոդել, ինստիտուցիոնալ նոր իրողություններ են Հայաստանում: Կրեմլին քիչ է հուզում Հայաստանի նոր վարչապետի անձը, քանի դեռ խորհրդարանական այսօրվա ստատուս-քվոն երաշխավորում է օլիգոպոլ համակարգի գոյությունը և հայ-ռուսական վասալային հարաբերությունների այսօրվա մակարդակը:

Թավշյա հեղափոխությունը կարող է հաղթել, եթե քաղաքացիական զարթոնքը, քաղաքական նոր մտածողությունը դառնան խորհրդարանական նոր խճանկար` արտահերթ ընտրությունների միջոցով:

Մայիսի 1-ին հեղափոխության առաջին փուլն ավարտվում է: Փաշինյանն իր հետ կառավարություն է տանում փողոցի ռացիոնալ լիցքերը, որոնք, սակայն, քաղաքական պրոդուկտ կդառնան, եթե թավշյա հեղափոխության առաջնորդի հիմնական առաջնահերթությունը դառնա հնարավորինս սեղմ ժամկետում օրինական արտահերթ ընտրությունների անցկացման համար հիմքերի ստեղծումը: Ամենամեծ վտանգը կլինի այս հարցում հապաղելը կամ կոմպրոմիսների գնալը, ինչը պարարտ հող կստեղծի հակահեղափոխության ռևանշի համար»։